الزام به ساماندهی اقتصادی و اقتصاد سیاسی:
تالکوت پارسونز و آنتونی گیدنز تلاش کرده اند تا به یک پرسش کانونی در جامعۀ سرمایه داری پاسخ دهند: با افزایش ثروت ملی و ثروت طبقۀ سرمایه دار، چگونه میتوان عامۀ مردم را نسبت به کشور، تعلق خاطر آنها به نظام سیاسی/اقتصادی، حفظ قرارداد اجتماعی و نظم عمومی تداوم بخشید؟ در پاسخ باید گفت که در اقتصاد سیاسی کشورها، سه بازیگر اصلی وجود دارد: حاکمیت، بخش خصوصی و عامۀ مردم (مصلحت عامه). سرنوشت سیاسی کشورها تحت تاثیر دینامیکی است که در میان این سه بازیگر وجود دارد. ادبیات جهانی، واژه حکمرانی (تعامل دولت، بخش خصوصی و حقوق عامه) را بعنوان مبنای کنش متعادل و پیش رونده در حوزههای مختلف، مورد پذیرش قرار داده است. در خصوص ایران و در حوزه اقتصاد، این سوال مطرح میشود که چگونه با رویکرد حکمرانی، میتوان اقدام به کاهش تورم دو رقمی در کشور نمود؟ در پاسخ باید گفت که، با توجه به هزینههای فزایندۀ نهاد دولت و ناترازی نظام بانکی، منابع مالی برای سرمایه گذاری در تولید و زیرساختهای کشور بسیار محدود بوده و یا به علت محدودیت استخراج و مشکلات فروش نفت، به حداقل رسیده است. برای حاکمیت، حفظ وضع موجود با اندکی تعدیلهای مقطعی تنها راهبرد واقع بینانه خواهد بود، زیرا اصلاحات بنیادی اقتصاد کشور، خانه تکانیهای جدی سیاسی، فرهنگی و امنیتی به همراه خواهد داشت و ائتلافهای متفاوت سیاسی را به وجود خواهد آورد. طبعاً هیچ حاکمیتی با دست خود ساخت قدرت خود را متزلزل نمیکند ضمن اینکه در گونه شناسی لذاتِ متصورِ بشر، هیچ لذتی بالاتر از لذت قدرت قرار نمیگیرد. حفظ وضع موجود، توان اجرای یک راهبرد دراز مدت را ندارد، اما با تعدیلهای ماهانه و شکار فرصتهای کوتاه مدت، قابلیت عملیاتی شدن را دارد.
کد خبر: ۳۹۴۴۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۷
چگونه می توان گندم را از بازار جهانی ارزانتر خرید:
بازار مواد غذایی در جهان دیگر تابع صرف عرضه و تقاضا نبوده و شاهد حضور واسطه هایی برای دست به دست شدن کالا با حاشیه سودی به میزان ۵ تا ۳۰درصد قیمت محموله می باشد. عاملی که باعث می شود حاشیه سود وارد کنندگان غلات به کشور بعضا به بالای ۳۰ درصد قیمت محموله ها برسد. این متن می تواند جهت دهنده به افزایش دقت نظرها در خزیدهای خارجی جمهوری اسلامی ایران باشد.
کد خبر: ۳۹۲۴۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۴
استعمار نو در بخش کشاورزی:
بخش کشاورزی از قدیم الایام بعنوان یکی از بخش های مستقل و مشارکتی موثر بر استقلال کشورها مطرح بوده است. استعمار جدید تمایل بالای به ناودی استقلال کشاورزی کشورها و یا وابسته سازی بخش کشاورزی به روش های مختلف را با رویکرد به مخاطره اندازی امنیت غذایی دارد نهاده های کشاورزی و تا حدی کمتر، ماشین آلات کشاورزی و فناوری های نوین، از مهمترین روش های وابسته سازی کشاورزی محسوب شده و تمرکز متن حاضر بر بذر بعنوان یکی از نهاده های پایه ای تولید است.
کد خبر: ۳۹۲۳۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۴
زنجیره ارزش غذا دست کیست؟
کشورهای حاشیه خلیج فارس با وجود ضعف بسیار شدید در صنعت کشاورزی و توان سرزمینی منجر به تولید محصول کشاورزی، بشکل فعال وارد این حوزه شده و با خرید سهام شرکت های عدیده پیشرو و طراحی زنجیره ارزش غذا ، تهدید سرزمینی خود را تبدیل به فرصت تجاری و ملی نموده اند. بعنوان نمونه، الدهرا یکی از بهترین نمونه های گزینش استراتژی مطلوب برای حصول توامان به سود و امنیت غذایی است. در همین حال، شرکت سرمایه گذاری کشاورزی و دامداری عربستان (سالیک) مالک "گروه کنتیننتال اوکراین" است که در غرب کشور فعالیت می کند و در زمینه تولید محصولات زراعی، بذر و سیب زمینی و ذخیره سازی غلات تخصص دارد.
کد خبر: ۳۹۲۳۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۲
حسین شیرزاد:
با توجه به افزایش تقاضای جهانی برای غذا و روندهایی مانند ضرورت امنیت غذایی، بیمه مطلوبتر کشاورزی، نوسانات قیمت کالاهای اساسی و مدیریت بهتر زنجیره تامین، شرکتهای کشاورزی به دنبال راه حلهایی برای یافتن کارایی بیشتر و استفاده بهتر از فرصتهای رشد و سوددهی حداکثری هستند. از نظر تاریخی، زنجیره تامین این بخش در طول یک قرن اخیر نسبتاً پراکنده بوده است، این بدان معنی است که در قرن ۲۱ فضایی برای ادغام زنجیرهها در این بخش بوجود آمده و تقریباً در هر بخش از بازار کسب و کار کشاورزی از تولید گرفته تا تجهیزات و فناوری و مدیریت مزرعه و موارد دیگر پدیده ادغام و تملک صدق میکند.
کد خبر: ۳۹۱۲۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۴
به قلم حسین شیرزاد؛
ایالات متحده با استفاده از موقعیت خود به عنوان یک تولید کننده عمده غلات، صادرات غلات خود را به سایر کشورها محدود کرده است و باعث اختلال در تجارت عادی غلات جهانی شده است. در روابط تجاری جهانی، ایالات متحده و سایر کشورهای غربی مباحث داغی بر این موضوع که آیا کشورهای در حال توسعه میتوانند غلات و به چه قیمتی بخرند یا خیر، سنگینی میکنند. ایالات متحده غلات را برای تولید سوختهای زیستی مصرف میکند، که عرضه جهانی غذا، به ویژه عرضه محصولات معیشتی را تحت فشار قرار میدهد.
کد خبر: ۳۹۱۲۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۳
حسین شیرزاد:
شکاف بین تولید کشاورزی در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و مصرف غذا از سال ۱۹۸۵ به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. این منطقه کنترلی بر منابع غذایی خود ندارد و به شدت به واردات وابسته است. در سال ۲۰۲۲ کشورهای شورای همکاری خلیج فارس حدود ۸۵ درصد از مواد غذایی خود را وارد کردهاند؛ که تقریباً تمام مصرف برنج وارداتی، حدود ۹۳ درصد غلات و تقریباً ۶۲ درصد گوشت و ۵۶ درصد سبزیجات را شامل میشود.آنها در مواقع بحران غذایی با چالشهای مهمی در قالب ممنوعیت صادرات مواد غذایی اعمال شده توسط کشورهای میزبان مواجه هستند. برخی از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس نیز با خرید سهام شرکتهای بزرگ مواد غذایی و “پردازشگرهای جهانی غذا” یک گام جلوتر در زنجیره تأمین مواد غذایی حرکت کردهاند. در این رابطه نکتهای که نباید از آن غافل شد، ژئوپلیتیک در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا و موقعیت بنادر شورای همکاری خلیج فارس دلیل اصلی نگرانیها است.
کد خبر: ۳۹۱۲۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۲
حسین شیرزاد:
تغییرات آب و هوایی بر تمام ابعاد امنیت غذایی، مانند دسترسی فیزیکی و اقتصادی، الگوهای غذایی و استفاده از غذا، و ثبات و انعطاف پذیری سیستمهای غذایی تأثیر میگذارد. تلاش برای امنیت غذایی از نظر تغییرات آب و هوایی پیامدهای گستردهای برای جوامع در معرض خطر دارد.علاوه بر تغییرات آب و هوایی، کاهش تولیدات کشاورزی به دلایل مختلف از جمله شیوع آفات و بیماری ها، معیشت و رفاه کشاورزان و تولیدکنندگان و مشاغل مرتبط به ویژه کشاورزان خرده پا، دامداران و شیلات را به خطر میاندازد. از بین رفتن زمینهای قابل کشت نیز به تولیدات کشاورزی آسیب رسانده و معیشت را تهدید کرده و منجر به مهاجرت داخلی از روستاها به مناطق شهری شده است که به نوبه خود میتواند مجموعهای از مشکلات مرتبط را ایجاد کند.
کد خبر: ۳۹۱۲۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۲
صندوق بین المللی پول:
صندوق بین المللی پول اعلام کرد که توقف طرح صادرات غلات دریای سیاه میتواند منجر به افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی قیمت این محصول غذایی در جهان شود. قرارداد کریدور غلات با همکاری سازمان ملل متحد، روسیه و اوکراین یک سال پیش در استانبول (۲۲ ژوئیه ۲۰۲۲ ـ ۳۱ تیرماه ۱۴۰۱) امضا شد.، ولی به علت نارضایتی روسیه از اجرای مفاد مورد نظر مسکو، تمدید آن در هالهای از ابهام قرار گرفته و دولت روسیه تمایلی برای تمدید قرارداد ندارد.
کد خبر: ۳۹۰۷۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۴
علیرضا خانی:
مدتی است که هم وزیر اقتصاد و هم رئیس بانک مرکزی و هم شخص رئیس جمهوری و پارهای از دیگر مسئولان از کنترل تورم سخن میگویند. مردم، اما وقتی به خرید میروند و هزینههای زندگی روزمره اعم از مواد غذایی و کالاهای مصرفی و کالاهای بادوام و هزینههای خدماتی و بهداشتی و درمانی و اجارهخانه را نگاه میکنند، این احساس را ندارند که آنچه در تلویزیون دیدهاند درست است بلکه مشاهدات عینی را مدنظر دارند.چه کسی مسئول فرو ریختن ارزش پول ملی و فقیر شدن مردم است؟ از منظر اخلاقی، مسئولیت نابسامانیهای ناشی از این اتفاق با کیست؟ از منظر اقتصادی، پیامدهای این فرو ریزی توان خرید مردم بر افق پیشروی جامعه چیست و کدام ساختارها را به خطر میاندازد؟ چه بخشی از نخبگان و جوانان شایسته، به خاطر ناامیدی از بهبود افق پیشروی دخل و خرج، مهاجرت کردند و رفتند؟ جامعه چه زیانی از این اتفاق خواهد دید؟ از منظر شرعی، مسئولیت از بین رفتن حقالناس چه میشود؟
کد خبر: ۳۹۰۱۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۷
حسین شیرزاد:
تجربه برزیل نشان میدهد که سیاستهای کشاورزی زمانی بهترین کار را انجام میدهند که منعکسکننده تعامل بازارهای مختلف مرتبط و متوازن با یکدیگر باشند. کشاورزی برزیل زمانی شکوفا شد که این کشور به یک محیط نهادی از لحاظ سیاسی فراگیر و از نظر اقتصادی منضبط رسید، و اجازه داد سیاست کشاورزی کمتر مداخله جویانه و “دولتی -دستوری” شود، بسیاری از محدودیتها با “مقررات زدایی و رهاسازی” برداشته شد، بسیاری از وظایف به بخش خصوصی واگذار شد و این بخشها میتوانستند در تولید و تجارت بهتر این وظایف را انجام دهند و تمرکز بر مناطقی که بازارهای هدف در آن وجود داشت بیشتر شد.
کد خبر: ۳۸۹۲۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۹
دکتر حسین شیرزاد:
حفاظت از امنیت غذایی و به کار انداختن سیستم غذایی نیاز به افراد مجرب و متخصص و یک رویکرد کل گرا و سیستمیک دارد. مداخلات باید اصلاح سیستم غذایی، مدیریت پسماند، تغییر در جیره خوراک دام -طیور، تغییر در محیط اقتصاد کشاورزی، اصلاحات بروکراتیک در ساختار مدیریت کشاورزی، حکمرانی و سایر عناصر کلیدی پولی-مالی را در ابعاد گستردهتر و بلندمدت این بحران هدف قرار دهد؛ بنابراین اتخاذ سیاستهایی حرقهای با مشارکت بهترین متخصین با هدف افزایش رشد بهرهوری کشاورزی، مانند سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه، تقویت انگیزههای اقتصادی برای کشاورزان، زیرساختها، و آموزش و ترویج روستایی، به طور موثر شکاف عملکرد را کاهش میدهند. با این حال، در نظر گرفتن امنیت غذایی، پایداری، و انعطاف پذیری سیستم کشاورزی به عنوان عناصر کلیدی در رشد بهره وری نیز بسیار مهم است و در بحرانها باید بدان توجه نمود.
کد خبر: ۳۸۹۰۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۰
کوچک شدن سفره ایرانی ها؛
گزارشها نشان میدهد که در ایران، افزایش سرسامآور قیمت مواد غذایی بهتدریج کالاهای خوراکی را از سفره مردم حذف کرده و کاهش سرانه مصرف گوشت، مرغ، لبنیات، برنج، میوه و سبزیجات نگرانکننده شده است.در ایران قیمت مواد خوراکی طی چند سال اخیر همواره در حال افزایش بوده است و در واقع میتوان گفت افزایش قیمت مواد غذایی به رویهای پرتکرار در اقتصاد ایران تبدیل شده است. شیب صعودی قیمت خوراکیها و آشامیدنیها از سال گذشته که دولت ابراهیم رئیسی تحت عنوان «جراحی اقتصادی» ارز ترجیحی را حذف کرد، با شتاب بیشتری ادامه یافت.
کد خبر: ۳۸۸۹۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۶
دکتر ربابه شیخ الاسلام:
دکتر ربابه شیخ الاسلام مدیر انجمن علمی غذا و تغذیه حامی سلامت با اظهار تاسف از اینکه همزمان با تورم بالای تحمیلی به مردم وضع تغذیه جامعه روز به روز بدتر و باعث بروز و شیوع سوءتغذیه خصوصا در کودکان، بد خوری و کم و بیش خوری گروههای متفاوت مردم و به طبع آن افزایش بار بیماریهای غیر واگیر و افزایش روز افزون هزینههای درمانی شده است، گفت: «مواد غذایی مختلف در طول یک سال از ۲۷ تا بیش از ۵۰ درصد افزایش قیمت داشته است وقشر متوسط حداقل ۵ دهک درآمدی از تدارک سبد مطلوب غذایی عاجزند.»
کد خبر: ۳۸۸۴۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۹
حسین شیرزاد تحلیلگر:
از آنجایی که شکر به عنوان یک کالای لوکس بیشتر از یک ضرورت غذایی هم تلقی میشود، اقتصادهای ثروتمندتر معمولاً مصرف بیشتری نسبت به اقتصادهای فقیر دارند. اقتصادهای نوظهور در آسیا و آمریکای جنوبی با رشد طبقه متوسط سریعترین مصرفکنندگان شکر هستند، بنابراین تداوم قدرت در این اقتصادها برای قیمتها مثبت است، در حالی که رکود بازارهای نوظهور میتواند قیمتها را کاهش دهد.ارزش "رئال واحد پول برزیل" که میزان زیادی از محصول شکر سالانه را تولید و صادر میکند و نوسانات واحد پول آن، میتواند تأثیر زیادی بر قیمت شکر در جهان داشته باشد.یکی دیگر از عوامل افزایش قیمت شکر، تصمیم غافلگیرکننده اخیر اوپک برای کاهش تولید نفت حدود ۱.۱۶ میلیون بشکه در روز است. بازار آتی شکر دربورس کالای نیویورک (NYMEX)، که بخشی از بورس کالای شیکاگو (CME) است و بورس بین قارهای در پلت فرم معاملات الکترونیکی CME Globex (ICE) چشم انداز جهانی شان برای معاملات شکر ضعیفتر است و احتمالاً اگر برخی از سناریوهای بدبینانهتر اتفاق بیفتد، لذا میتوانیم شاهد کسری عرضه بیشتری نسبت به تقاضا در ادامه سال ۲۰۲۳ باشیم.
کد خبر: ۳۸۸۳۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۴
نابودی طبقه متوسط با رشد تورم؛
میزان رشد تورم کشور در سال جدید با اعلام بانک مرکزی به سقفهای جدید دست یافت. اگرچه شعار امسال با اعلام رهبری در ابتدای سال بعنوان «مهار تورم و رشد تولید» تعیین شده است، اما نگرانیهای کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی از افزایش میزان تورم در سال ۱۴۰۲ ادامه دارد.هادی حقشناس، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: تورم بالا مرگ خاموش طبقه متوسط را رقم زده است و اگر این تورم بالا ادامه یابد، تا چند سال آینده نشانی از طبقه متوسط در ایران باقی نمیماند. وی تاکید کرد قدرت خرید جامعه ایرانی به شدت کاهش یافته و عوارض اجتماعی ناشی از ماندگاری تورم بالاتر از چهل درصد در سالهای آینده اجتماعی ایران را درگیر خود خواهد کرد. مرتضی سامتی استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان، نیز اظهار داشت: به اعتقاد من این دولت نمیتواند شعار سال را محقق کند و برای تحقق شعار مهار تورم باید دولتی دموکراتیک که آشنا با مفاهیم آزادی بوده و تمرکز آن بر روی معیشت مردم است، بر سر کار بیاید.
کد خبر: ۳۸۷۵۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۹
دکتر حسین شیرزاد:
شرایط اقتصادی-مالی بازار جهانی کالاهای اساسی کشاورزی همچنان تحت تاثیر تورم، رویدادهای شدید آب و هوایی، اختلالات زنجیره تامین، هزینههای بالای نهاده ها، و جنگ روسیه و اوکراین است و قیمت کالاها را بالاتر از روندهای تاریخی قرار داده است. وضعیت اوکراین به ویژه بر بازارهای گندم و ذرت تأثیر گذاشته است. دکتر شیرزاد معتقد است: انتظار میرود که فشارهای تورمی در اقتصادهای کشورهای کمتر توسعه یافته در سال ۲۰۲۳ ادامه یابد، زیرا همچنان با نرخ ارز بالای دلار آمریکا، کاهش ذخایر ارز خارجی و تاخیر در انتقال قیمتهای انرژی بر فشار قیمتی کالاهای اساسی افزوده میشود.
کد خبر: ۳۸۶۷۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۰
هشدار مهاجرت میلیون ها مصری؛
حدود یک سوم از مردم مصر با درآمدی کمتر از ۲ دلار در روز زندگی میکنند. یک سوم دیگر آنان در آستانه پیوستن به چنین وضعیتی هستند. آنان توسط مقامهای مصری شکست خورده اند مقامهایی که منافع خود مقدم بر منافع شهروندان شان قرار داده اند. اکنون صندوق بین المللی پول باید دولت مصر را به انجام تعهدات اش متعهد سازد. مصر باید غیر نظامی کردن اقتصاد را آغاز کند یا در غیر این صورت انتظار کمکهای کمتری داشته باشد.
کد خبر: ۳۸۶۴۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۰
عضو اتاق بازرگانی ایران:
جمشید عدالتیان فعال اقتصادی و عضو اتاق بازرگانی ایران اظهار داشت: اگر رشد تورمی نسبت به ماههای قبل ثبت شود تورمی بین ۴۵ تا ۵۰ درصد را در اسفندماه امسال خواهیم داشت. در واقع ما تا پایان سال هر ماه نسبت به ماه قبل افزایش تورم را تجربه میکنیم.
کد خبر: ۳۸۴۰۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۵
بحران اقتصادی انگلیس؛
کد خبر: ۳۸۴۰۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۳